ماهیت ایمان از دیدگاه محمد غزالی

نویسندگان

قاسم کاکایی

داﻧﺸﮕﺎه ﺷﻴﺮاز لاله حقیقت

داﻧﺸﮕﺎه ﺷﻴﺮاز

چکیده

در منطق ادیان وحیانی، ایمان اساس نجات و رستگاری است. در نتیجه، پرسش از ماهیت ایمان و دغدغه فهم آن، امری مهم و ضروری می نماید. از سوی دیگر، متکلمان در طی تاریخ، رویکردهای متفاوت و گاه متعارضی در مورد آن ارائه کرده اند. از جمله برخی آن را از سنخ معرفت و تصدیق عقلی و در مقابل گروهی آن را امری عقل گریز می دانند، برخی آن را از جنس عمل تعریف کرده و گروهی نیز برای آن ماهیتی از جنس اعتماد و وفاداری قائل شد ه اند. در این مقاله، دیدگاه غزالی در مورد ایمان بررسی شده است که برای این کار بیشتر آثار کلامی ایشان مطالعه شد، اما وی صرفاً در موارد معدودی به این مسئله پرداخته است، لذا سعی شده تا با تحلیل گفته ها، ابعاد ناگفته ها را نیز روشن کنیم. غزالی به عنوان یک متکلم اشعری، حقیقت ایمان را تصدیق و تسلیم قلبی نسبت به حقایق دین می داند و با فِرَقی که ایمان را از سنخ طاعات یا تصدیق منطقی (معرفت) می دانند مخالف بوده و با دلایل عقلی و نقلی به رد نظریات آنها پرداخته است و از آنجا که ایمان را تصدیق قلبی می داند و نیز به دلیل گرایشات عرفانی برای تعلیم و تعلم مسائل اعتقادی (کلام) اهمیت چندانی قائل نیست و در بیشتر مواضع، آن را تجویز نمی کند، به نحوی که این رویکرد سبب شده تا ایمان تقلیدی را قابل قبول بداند و تلقی اش از یقین یک یقین روان شناسانه باشد نه یک یقین منطقی.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مفهوم ایمان از دیدگاه محمد غزالی و مارتین لوتر

در الهیات اسلامی و مسیحی ایمان به معنی تصدیق قلبی است، تصدیقی که نور امید به سعادت اینجهانی و جاودانگی را به مثابة هدیه و لطف الهی بر قلب آدمی پرتوافشانی می نماید. در نتیجه انسانمؤمن خودیِ خود را فراموش می کند و خواست خود را مقهور خواست خداوند می نماید، و درمراتب بالاتر به مقامی دست می یابد که در همة ابعاد وجودی جلوه گر ذات حق تعالی می گردد.محمد غزالی و مارتین لوتر دو متکلم و اندیشمند برجسته و ت...

متن کامل

مفهوم ایمان از دیدگاه محمد غزالی و مارتین لوتر

در الهیات اسلامی و مسیحی ایمان به معنی تصدیق قلبی است، تصدیقی که نور امید به سعادت اینجهانی و جاودانگی را به مثابة هدیه و لطف الهی بر قلب آدمی پرتوافشانی می نماید. در نتیجه انسانمؤمن خودیِ خود را فراموش می کند و خواست خود را مقهور خواست خداوند می نماید، و درمراتب بالاتر به مقامی دست می یابد که در همة ابعاد وجودی جلوه گر ذات حق تعالی می گردد.محمد غزالی و مارتین لوتر دو متکلم و اندیشمند برجسته و ت...

متن کامل

ترابط عقل و ایمان از دیدگاه غزالی و ملاصدرا

عقل، شأنی از شئون آدمی است که از طریق آن، هم کسب معرفت و هم عمل می‌کند. ایمان، تصدیقی قلبی به خداوند عالم است که علاوه بر آنکه چشم‌انداز جدیدی از عالم و آدم فراهم می‌آورد، انسان را به اطمینان و آرامشی درونی سوق می‌دهد. اما دو سؤال پیش می‌آید، اینکه دو عنصر عقل و ایمان چه رابطه‌ای با هم دارند؟ و آیا اعتماد به یکی از این دو ما را از دستیابی به دیگری بی‌نیاز می‌کند؟ نوشتار حاضر، به بررسی این مسئله...

متن کامل

بررسی و تحلیل مفهوم فرزندآوری از دیدگاه امام محمد غزالی

حجه‌الاسلام، ابوحامد، امام محمد غزالی طوسی، یکی از مشهورترین مردان تصوف در سده پنجم هجری است. در پژوهش حاضر، برخی آراء و اندیشه‌های غزالی درباره فرزندآوری و پدیده‌های مرتبط با آن، با روش اسنادی- تحلیلی و مطالعه کتاب احیاء علوم‌الدین، مورد بررسی قرار گرفته است. براساس یافته‌های پژوهش، وی به پدیده فرزندآوری اهمیت فراوان داده و به‏طور مستقیم و غیرمستقیم، به بحث درباره آن پرداخته است: از جمله، به ب...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
آینه معرفت

جلد ۸، شماره ۱۴، صفحات ۰-۰

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023